In de maand september is een vrouw uit Porto-Rica door een Nederlandse Marechauseer op Schiphol verkracht (zie bijgevoegd krantestukje in deze Lilith) en in Belgie is een Nigeriaanse vrouw door de Belgische autoriteiten vermoord. Deze moord leidde in Belgie tot verontwaardiging en demonstraties. Deze vrouwen zijn niet de enige slachtoffers van het mensenrechtenschendende vluchtelingenbeleid en geen op zich staande incidenten. Het zijn de symptomen of gevolgen van een beleid dat geen oog heeft voor mensenrechten, maar alleen voor economische en demografische statistieken. Vreemdelingen worden tot een aparte categorie gemaakt, wat leidt tot een aparte en gewelddadige behandeling van mensen.
Het vluchtelingen en migranten-beleid is tot in de wortel racistisch. Het is de overheid die vreemdelingen tot een juridisch afzonderlijke en (zo tot) een maatschappelijk lagere groep maakt om op deze manier vluchtelingen en migranten buiten haar grenzen te kunnen houden. Verdere inperking van het asielrecht, verscherpte grenscontrole, Mobiele Brigades, systematische gevangenzetting in kampen en bajessen, massale deportatie naar een willekeurige plek buiten de EU, grootschalige uitsluiting van alle sociale voorzieningen dit alles zijn middelen die de overheid inzet om vluchtelingen en migranten te weren. Deze politiek zou niet mogelijk zijn zonder een algemeen beleefde vreemdelingenhaat, een racistische maatschappelijke consensus. Dat wil zeggen dat racisme een van de pijlers is die de moderne maatschappij staande houdt, een van de pijlers waarop het Verenigd Europa wordt opgebouwd. Dit beleid zet richting samenleving onomwonden het licht op groen voor de jacht op buitenlanders. Met de opsluiting en deportatie van vluchtelingen en migranten voert de overheid, zowel in de directe uitvoering als wat betreft de maatschappelijke consequenties ervan, een racistische politiek die zo hard mogelijk bestreden dient te worden.
In dezelfde maand, op 30 september is op feestelijke wijze de nieuwe penitentiaire inrichting (p.i.) voor vluchtelingen en migranten zonder volledige verblijfsvergunning in Ter Apel, door staatssecretaris Cohen, geopend. Het nieuwe Huis van Bewaring bevindt zich op het zelfde terrein als het Verwijdercentrum (vc) en het vorig jaar opgezette Schengen- opvang en onderzoekscentrum (schengen-oc: hier verblijven vluchtelingen die justitie op een ander land probeert af te schuiven en dus kan weren uit de procedure). Bijgevolg ontstaat er een grootschalig detentie- en deportatiecomplex waar circa 1100 mensen zullen worden geconcentreerd die bloot staan aan de druk van de overheid om van haar verwijderbeleid een succes te maken.
Geillegaliseerden die geen enkel strafbaar feit hebben gepleegd, worden tot maar liefst zestien maanden opgesloten. Aan deze opsluiting, oftewel vreemdelingenbewaring, wordt intensief gesleuteld. Momenteel wordt het opsluiten van geillegaliseerden in een viertal Huizen van Bewaring gecentraliseerd. Een daarvan is het nieuwe Huis van Bewaring in Ter Apel. Voor vluchtelingen en migranten zonder verblijfsrecht betekent vreemdelingendetentie een situatie van permanente grote onzekerheid en angst, dagelijkse intimidatie, psychische en fysieke aftakeling en rechteloosheid. Voor Justitie is het doel van het gevangenzetten de uitzetting. De nieuwe bajes in Ter Apel is een van de instrumenten van de Nederlandse overheid om haar beleid van uitsluiting, opsluiting en deportatie compleet te maken. De ingebruikname van de bajes in Ter Apel is een nieuwe stap in het mensenrechtenschendende vluchtelingen- en migrantenbeleid van de Nederlandse overheid. Om deze reden riepen 45 vluchtelingen-, migranten- en solidariteits organisaties op om te protesteren voor sluiting van het gehele detentie- en deportatiecomplex, op 30 september tijdens de opening van het p.i. in Ter Apel.
Justitie heeft alle middelen ingezet om de opening van het p.i. voor vluchtelingen en migranten zonder verblijfspapieren feestelijk in te luiden. De tegelijkertijd plaatsvindende demonstratie bij het verwijdercomplex voor de stopzetting van detentie en deportatie van vluchtelingen en migranten en voor de sluiting van het gehele verwijdercentrum moest uit het blikveld van de media blijven en de demonstranten gecriminaliseerd.
De bewoners van het vc en het Schengen-oc werden door justitie blootgesteld aan grootscheepse intimidatie om hen de moed te ontnemen om voor de poort van het centrum te demonstreren. De nacht voorafgaande aan de demonstratie vlogen constant helicopters boven het centrum waar veel mensen verblijven met oorlogstrauma's. Op de dag van de demonstratie waren honderd politieagenten en marechaussees op het terrein gelegerd, naast een overkill aan bewakingsdienst. Smeris te paard stond voor de ingang, net als personeel van het vc, zodat duidelijk zichtbaar was welke bewoner zich bij de demo aansloot. De politie had tevens dranghekken voor de ingang van het vc geplaatst om een extra barriere op te werpen tussen de demonstratie en de vluchtelingen in het vc. Dit tegen de afspraken in die de gemeente Vlagtwedde met de organisatie van de demonstratie had gemaakt naar aanleiding van de van overheidswege aangekondigde blokkade van de toegangsweg naar het p.i.. Deze barricade zou voorbij de ingang van het vc geplaatst worden opdat de bewoners zich niet extra opgesloten zouden voelen. De vluchtelingen uit het vc die tijdens de demo zouden vertellen over de terreur waaronder zij dagelijks bloot staan in het centrum, vertelden dat zij dit niet meer durfden uit angst voor represailles en dat de meeste vluchtelingen die mee wilden doen aan de demonstratie vanwege dezelfde angst het centrum niet dorsten te verlaten.
De pers die voor de aanvang van de demonstratie reeds in het p.i. aanwezig was werd door justitie gechanteerd opdat zij geen kennis konden nemen van de demonstratie. Als de pers die in het p.i. aanwezig was tijdens de ontvangst voor de opening van het p.i., het p.i. zou verlaten om ook van de demonstratie verslag te doen, mochten zij het p.i. niet meer in en mochten zij de staatssecretaris van justitie niet spreken tijdens zijn persperformance aan het eind van de middag.
Justitie was er bewust op uit om een confrontatie met de demonstranten uit te lokken. Door een barricade voor het vc op te werpen en een heel leger aan politie pontificaal in te zetten. Toen deze provocatie niet lukte werden de vluchtelingen die zich wilden aansluiten bij de demo met een politieactie het vc ingejaagd en opgesloten. Uiteraard werden de demonstranten kwaad en duwden de barricade omver. Hierop bestormde smeris te paard de demonstratie, waar ook kinderen en mensen die niet zo goed te been zijn, rondliepen. Uit verdediging werd met modder en stenen gegooid. Hierop trok de politie zich tijdelijk terug, om even later in grote getale en in vol ornaat terug te keren. Om de escalatie verder op te voeren reed de bereden politie in vol oorlogstenue dwars door de demonstratie heen, die zich op dat moment op een smal landweggetje met aan weerszijden een greppel, bevond. De demonstratie werd vervolgens omringd met smeris te paard, auto's, motoren, arrestatie-eenheden en vele bussen vol ME. De demonstranten gingen op deze nieuwe provocatie niet in en zetten hun demonstratie voort. Tijdens de ontbinding van de demo stelde de politiewoordvoerder ter plekke, dat de politie zich zou terugtrekken en dat de demonstranten ongemoeid huiswaarts konden keren. Direct na deze toezegging werd een Kurdische vluchteling uit het Schengen-oc door een arrestatie- eenheid tussen de demonstranten uitgesleept. De demonstranten hebben geprobeerd de vluchteling te ontzetten, wat door een overkill aan politie niet lukte. De vluchteling zou volgens de politie ervan verdacht worden, dat hij, uit woede over de opsluiting van zijn medebewoners van het centrum, een agent met een steen geraakt zou hebben. Toen de demonstranten vertrokken, werd een van de bussen omsingeld en werden alle mensen op hardhandige wijze de bus uitgesleurd, waarna een van hen op dezelfde grond als de vluchteling werd afgevoerd en opgesloten. Met deze arrestaties poogt justitie mensen die zich verzetten tegen detentie en deportatie van migranten en vluchtelingen te intimideren en criminaliseren.
Wij roepen iedereen op zich niet door de intimidatiepolitiek van justitie te weerhouden en te strijden tegen het onmenselijke en racistische vluchtelingen- en migrantenbeleid. Want het afschaffen van de politiek van deportatie en opsluiting van vluchtelingen en migranten kan uiteindelijk niet alleen vanuit de gevangenissen bevochten worden. Daarvoor is een breed verzet vanuit de samenleving waarin deze gevangenissen worden gebouwd, nodig. Samen strijden voor open grenzen! Voor direkte opheffing van alle privileges van de rijken, de blanken, de mannen!
Voor informatie, nieuwsbrieven en zwartboek Ter Apel, deel 2, e.d.:
Werkgroep Vluchtelingen Vrij
postbus 1472 BL Groningen
050-3136952
