uit de Activist (een blaadje uit Nijmegen)
Dit jaar lijdt Helleveeg een enigsinds slapend bestaan en zijn er nieuwe vrouwen opgestaan die de fakkel overnemen. Het is 'Mana', een samenvoeging van de twee initiatiefneemsters Marga en Natalie, die dit jaar de kar trekt.
Dit jaar worden, naast vrouwen, ook uitdrukkelijk mannen aangesproken om stelling te nemen tegen sexueel geweld. De recente onthullingen rond het sexueel misbruik van kinderen toont aan, aldus Mana, dat ook jongens het slachtoffer kunnen worden van sexueel geweld. "We hopen daarnaast dat jongens en mannen gaan nadenken over hun eigen positie in deze, en dat hun strijd tegen sexisme en sexueel geweld verder gaat dan het solidair zijn met hun eigen vriendinnetje." Een andere reden om activiteiten op 19 mei 'open te gooien' is de idee dat de heksennacht een te negatief sfeertje had (opgeplakt) gekregen. Liepen er in 1994 nog ruim 200 vrouwen mee, vorig jaar leek het voor buitenstaanders alsof er alleen maar 'links en lesbisch' meedeed, aldus Mana.
Vrouwen en mannen samen, kan dat?
19 mei zou dit jaar in een ander licht komen te staan. Waar voorheen de Heksennacht de dag tekende, zouden nu ook mannen verschijnen. Toen Helleveeg liet weten dat er dit jaar geen Heksennacht zou plaatsvinden, kwam de organisatie Mana in actie. Door met mannen en vrouwen samen te protesteren tegen seksueel geweld hoopte zij discussie los te maken.
Mana, een jonge organisatie bestaande uit slechts twee leden, wilde graag ten strijde trekken tegen het nog steeds zo heersende seksueel geweld, maar vanuit een ander oogpunt. Na verschillende discussies besloten wij de 19e mei niet meer in het teken te laten staan van de Heksennacht, maar er een nieuwe draai aan te geven. Van reacties uit voorgaande jaren wisten wij dat veel mannen ook de wens hadden hun stem te laten horen tegen seksueei geweld. Dat veel mannen slachtoffer waren van incest, en dat er mannen zijn die echt actief zijn om in het dagelijks leven iets te doen aan de ongelijke machtspositie. Door de avond voor iedereen toegankelijk te stellen hoopten wij op een discussie. Een besef van de ernst van het onderwerp waar juist mannen zich over aangesproken moesten voelen. Door mannen toe te laten op de avond zou de 19e mei niet meer een gebeuren zijn waarvan mannen zouden denken 'laat die vrouwen maar even uitrazen'.
Mannen zouden juist attent worden gemaakt op het feit dat zij degenen zijn die iets zouden moeten veranderen aan hun gedrag of benadering. Daarnaast zou solidariteit met de slachtoffers een belangrijk facet van de avond zijn. Door man en vrouw de krachten te laten bundelen en samen te strijden tegen seksueel geweld zouden we met de avond meer teweeg kunnen brengen.
Natuurlijk hadden wij discussie verwacht over de datum. Veel reacties kwamen gedurende de avond. Wat doen die mannen hier, waarom 19 mei, waarom zo'n verandering? Door te provoceren zou Mana een gewaagde stap zetten in een richting die bij veel vrouwen verkeerde aard zou vallen. Achteraf gezien was de discussie over de datum groter dan over het onderwerp. Daarom heeft Mana besloten volgend jaar de 19e mei gewoon niet meer te gebruiken. Wij willen strijden tegen seksueel geweld en dat zou 365 dagen per jaar moeten. En iedereen die zljn stem wil laten horen en ook echt actief wil zijn kan dat, elke dag van het jaar. Ongeacht leeftijd of sekse.
Een graadje of 20 was het toen ze begonnen met opbouwen. De zon stond redelijk gunstig. Moeders met huilende kinderen kwamen vragen om zo'n mooie witte ballon. Het informatiestandje met info over slachtofferhulp en preventie stond al klaar. IJsjes etende dagjesmensen verzamelden zich op de rand van plein '44. Het was een ogenschijnlijk mooie pinksterdag.
Klokslag 19.00 uur zou de avond starten. De woordvoerster vroeg voorzichtig de ongeveer 30 aanwezigen dichterbij te komen. Een welkomstwoord volgde en de aanwezigen, gezeten in een kring om het podium, luisterden aandachtig. Daarna begon een stukje cabaret van 'Heroes'. Met gevoelig gitaarspel en een ietwat cynische benadering bracht het tweetal onderwerpen als 'foute mannen in kroegen' en 'wereldverbeteraars' aan het licht. Inmiddels waren er al zo'n vijftig mannen en vrouwen die het podium aanschouwden.
Na de uitleg van het aidspreventieplan en seksueel geweld beklom Wil Vreeburg het podium. Will, de moeder van de vorig jaar in Parijs vermoorde Caroline Pino, wilde graag een woordje doen op de avond. Al tijden wilde ze iets met haar gevoelens van onmacht, maar ook met haar kracht door te gaan. Op de avond hield ze een toespraak waarin ze haar woede uitsprak over seksueel geweld maar voornamenlijk over alle geweld in de wereld. Tijdens de toespraak werden witte ballonnen uitgedeeld. Op uitnodiging van Will werden alle ballonnen tegelijk de lucht in gelaten, uit solidariteit met Caroline en alle slachtoffers van het nodeloos geweld. De lucht kleurde grijs en de witte ballonnen verdwenen als snippers in de hemel. Een rilling ging door het publiek. Hierna bracht Jean-Paul Pino door middel van drie gitaarsongs zijn ode aan Caroline. Nadat de laatste accoorden verdwenen waren sprongen er twee vechtende mannen in het publiek. Voordat de orde-commissie kon ingrijpen werd duidelijk dat het leden waren van Kung fu school 'Siu Lam San Kuen Moon'. Zij gaven een half uur lang nuttige tips aan het publiek over hoe men zich kan verdedigen in dreigende situaties.
Daarna begon het te regenen. Het inmiddels 150-koppige publiek dook uiteen en schuilde onder de grote parasols van een grand cafe. Vuur/percussie-show Fe Mara liet zich niet wegregenen en zette een luid getrommel in. Spontaan sprongen wat vuurspuwers uit het publiek en er werd gedanst.
Toen de bui enigzins was verminderd begonnen een dame en een heer van Fe Mara de strijd tussen een man en een vrouw uit te beelden door middel van een vuurshow. Eerder dan gepland, om 21.30 uur, startte alsnog de fakkeltocht. Zo'n 70 volhouders lieten hun fakkels branden en volgden hun route door de straten van het centrum van Nijmegen. De avond vond zijn einde op het Plein met een stil kampvuur.
Mana